คนเราจะเก่งขึ้นได้ ก็ต่อเมื่อมีการพัฒนาตัวเอง จากคำแนะนำของนักปรัชญา และงานวิจัยทางจิตวิทยา รวมทั้งงานวิจัยของ Howard Business Forum กล่าวไว้ว่า การพัฒนาที่ดี จะต้องเริ่มจากการรู้จักตัวเองก่อน เพราะทำให้เราเข้าใจพื้นฐาน และสามารถใช้ประโยชน์จากสิ่งดีๆ ที่ตัวเองมีอยู่ รวมทั้งหาแนวทางแก้ไขปรับปรุงตัวเอง ซึ่งจะทำให้เราเกิดความมั่นใจ สามารถใช้ศักยภาพตนเองได้อย่างเต็มที่ ซึ่งเราจะมาทำความรู้จักตัวเอง ด้วยการ Coaching หรือการโค้ชตัวเองให้เก่ง แบบที่คุณต้องการ 

การโค้ช (Coaching) ตามความหมายที่ ICF หรือสหพันธ์โค้ชนานาชาติให้ไว้ คือ การร่วมมือกันระหว่างโค้ช กับผู้ที่ได้รับการโค้ช โดยผ่านกระบวนการ ที่มีขั้นตอน ที่ทำให้ผู้ได้รับการโค้ช ได้เห็นโอกาส ได้รับแรงบันดาลใจ จึงทำให้สามารถใช้ศักยภาพตัวเองได้อย่างเต็มที่ แล้วก็นำไปสู่ความสำเร็จแบบที่เขาต้องการ ซึ่งเราจะนำแนวทางนี้มาใช้กันนะคะ ซึ่งในครั้งนี้ คุณจะทำหน้าที่เป็นโค้ชให้ตัวเอง และเป็นผู้ที่ได้รับการโค้ชด้วยในคราวเดียวกัน แนวทางนี้ ผู้เขียนนำมาจากบทเรียนในหลักสูตร โค้ชชิ่ง ประเทศออสเตรเลีย ซึ่งผู้เขียนได้เข้าเรียนหลักสูตรการโค้ชเป็นลำดับ ตั้งแต่ Life coach, Business coach และ Executive coach ซึ่งใช้ในการโค้ชผู้บริหารค่ะ 

จากประสบการณ์การโค้ชส่วนบุคคลจำนวนมาก สิ่งหนึ่งที่ผู้เขียนได้เรียนรู้ว่า การที่เราจะโค้ชใครได้สำเร็จ เราจะต้องเริ่มจากการโค้ชตัวเองก่อน ซึ่งได้นำมาใช้กับตัวเองอย่างต่อเนื่อง ไม่ว่าจะต้องการทำอะไรให้สำเร็จ จะเริ่มต้นจากการโค้ชตัวเองก่อน และครั้งนี้จึงได้นำแนวทางนี้มาแนะนำให้ทุกคนสามารถโค้ชตัวเองให้เก่งขึ้น 

วิธีการที่เราจะทำความรู้จักตัวเองที่เรารู้จัก ได้แก่ การทำแบบทดสอบเพื่อค้นหาลักษณะของตนเอง ตัวอย่างเช่น การทดสอบแบบ D I S C หรือ Strength Finder เป็นต้น สำหรับบทความนี้ เราจะใช้วิธีทำความรู้จักตัวเอง โดยไม่ต้องใช้แบบทดสอบใดๆ และก่อนที่จะเริ่มการโค้ชตัวเอง ขอให้คุณเตรียมกระดาษและปากกา เพื่อเขียนคำตอบของคุณที่ได้ระหว่างการโค้ช หรือแต่ถ้าไม่สะดวก สามารถใช้วิธีให้คุณเก็บคำตอบที่ได้ทั้งหมดไว้กับตัวเองก็ได้ ในการโค้ชครั้งนี้จะได้ผลดี ก็ต่อเมื่อคุณกล้าเปิดเผยตัวตนของคุณ ให้ตัวคุณเองได้รับรู้ ด้วยความจริงใจนะคะ คำตอบที่ดี มักจะเป็นคำตอบที่มันปิ๊งแวบขึ้นมาตั้งแต่ครั้งแรก เมื่อแล้ว เรามาเริ่มกันเลยค่ะ 

บุคคลแรก ที่ให้คุณนึกถึง

ในวันนี้จะขอให้คุณนึกถึงคน 3 คน โดยเริ่มจากคนแรกก่อน โดยคนแรกนี้ เป็นคนที่คุณเคารพและคุณเชื่อมั่นว่าเป็นผู้ที่หวังดีกับคุณ ควรจะเป็นคนที่มีส่วนในการพัฒนาให้คุณเติบโตจนถึงทุกวันนี้ และควรจะรู้จักคุณดีพอสมควร คนคนนี้อาจจะเป็น คุณพ่อคุณแม่ของคุณก็ได้ หรือเป็นหัวหน้า เป็นผู้ใหญ่ที่คุณเคารพนับถือก็ได้ค่ะ 
 
ถ้าหากว่าเขาจะต้องแนะนำคุณให้ใครๆ รู้จัก โดยที่ตอนนั้นคุณจะอยู่ด้วยหรือไม่ก็ได้ เขาจะแนะนำคุณว่าอย่างไร? …........  เขาจะพูดถึงคุณว่าอย่างไร? …........ อาจจะเป็นข้อมูลส่วนตัว ข้อมูลในหน้าที่การงาน หรือเรื่องอื่นๆ ที่เขาจะพูดถึงคุณให้คนอื่นฟัง ….. คุณอาจจะจดบันทึกคำตอบไว้สั้นๆ หรือจะเก็บเอาไว้ในใจก็ได้ค่ะ 
……

แล้วถ้าเขาจะต้องพูดถึงข้อดี ของคุณ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องความรู้ ทักษะ ความสามารถ คุณคิดว่าเขา จะพูดถึงคุณว่าอย่างไรคะ? …....... ถ้าเขาจะพูดถึงคุณ ในด้านนิสัยที่ดี ของคุณ ให้คนอื่นฟัง เขาจะบอกถึงนิสัยของคุณว่าอย่างไร? …....... 
……

และถ้าเขาจะพูดถึงนิสัยของคุณ ในด้านที่อยากจะให้คุณปรับปรุง ปรับเปลี่ยน ให้ดีขึ้นกว่าเดิม โดยที่เขาอาจจะไม่เคยกล้าบอกคุณเลยก็ได้ คุณคิดว่า ถ้ามีโอกาสที่เขาจะต้องพูดถึงคุณในด้านนี้ เขาอยากให้คุณเปลี่ยนนิสัยอะไรคะ? …....... 
……

อย่างที่ได้บอกไปนะคะ ให้คุณบันทึกคำตอบที่ปิ๊งแวบขึ้นมา ซึ่งอาจจะเป็น 1 หรือ 2 คำตอบ หรือมากกว่านั้นก็ได้ 
…….

บุคคลที่สอง ที่ให้คุณนึกถึง

คนที่สองที่จะให้คุณนึกถึง คนคนนี้จะต้องมีความสำคัญกับคุณมาก เป็นคนที่คุณรักและใส่ใจเขามากๆ อาจจะเป็นคุณพ่อคุณแม่ หรือเป็นลูกของคุณ หรือคู่ครองของคุณ เป็นพี่น้อง หรือเพื่อนที่คุณรักก็ได้ค่ะ พอจะนึกออกหรือยังคะว่าเป็นใคร? …..
คุณคิดว่าคนคนนี้ เขาจะชื่นชมคุณว่าอย่างไรคะ? …........ มีนิสัยอะไรของคุณ ที่เขาชื่นชอบบ้างคะ? …........ คุณคิดว่ามีอะไรบ้างในตัวคุณ ที่เขาอยากให้เปลี่ยนแปลงคะ? …........ พอจะรวบรวมความคิดเห็น ของคนที่คุณรักได้หรือยังคะ? …..
……

บุคคลที่สาม ที่ให้คุณนึกถึง

ในตอนนี้ ขอให้คุณนึกถึงคนที่ 3 ค่ะ ….. คนๆ นี้ไม่แน่ใจว่าคุณจะมีไหม? เพราะว่าเขาคือคู่อริ หรือเป็นคนที่คุณไม่ชอบ อาจจะเป็นในอดีตที่ผ่านมา หรือเพิ่งเกิดขึ้นก็ได้ค่ะ ….. เป็นคนที่คุณเคยขัดแย้ง หรือโต้เถียงกันกับเขา คนที่คุณรู้สึกว่าเขาก็ไม่ชอบคุณ หรือคุณก็ไม่ชอบเขา พอจะนึกออกหรือยังคะ? …..  

ตอนนี้ ขอให้คุณนึกถึงเรื่องราว หรือสาเหตุที่ทำให้เกิดความขัดแย้ง ระหว่างคุณกับเขา ….. และถ้ามีใครมาถามเกี่ยวกับตัวคุณจากคนๆ นี้ คุณคิดว่าเขาจะพูดถึงคุณว่าอย่างไรคะ? …........ ถ้าหากคนที่ถาม อยากทราบข้อดีของคุณ โดยที่เขาปฏิเสธจะไม่ตอบไม่ได้ และต้องพูดความเป็นจริงเท่านั้น คุณคิดว่าเขาจะตอบว่าอะไรคะ? …........
…….

รวบรวมข้อมูลทั้งหมดเกี่ยวกับตัวคุณเอง

ตอนนี้ขอให้คุณรวบรวมข้อมูลทั้งหมด ที่คุณได้จากมุมมองของคน 3 คน ที่มีต่อคุณ ว่ามีอะไรบ้าง? .. .......... ทั้งในส่วนที่ดี และส่วนที่เขาอยากให้คุณปรับปรุงค่ะ 
…….

พิจารณาจากมุมมองของตัวคุณเอง

หลังจากนั้น ขอให้พิจารณาจากมุมมองของคุณเองบ้าง คุณอยากจะเพิ่มเติมอะไร จากคน 3 คน ที่เขามีต่อคุณบ้างคะ? ….. มีอะไรบ้าง ที่คุณคิดว่าเป็นข้อดีของคุณ แต่พวกเขามองไม่เห็น? …........  และมีอะไรบ้างที่คุณอยากปรับปรุง และคุณก็รู้อยู่ลึกๆ ว่ามันเป็นตัวขัดขวางความก้าวหน้า ความเติบโตของคุณ แต่พวกเขาก็มองไม่เห็นเช่นกัน …........ 
…... 

ถึงตอนนี้ คุณคงจะรู้จักตัวเองดีขึ้นแล้วนะคะ ว่าคุณเป็นคนอย่างไร มีข้อดีอะไรบ้าง? และก็มีข้อที่ควรจะปรับเปลี่ยนแก้ไขอะไรบ้าง? 

วิธีที่จะทำให้คุณเก่งขึ้นได้ คือการนำสิ่งดีๆ ที่มีอยู่ในตัวคุณ นำมาใช้ให้เต็มที่ ด้วยความตั้งใจจริง ที่จะเปลี่ยนแปลงแก้ไขจุดอ่อนของตัวเอง โดยเฉพาะ การเปลี่ยนแปลงนิสัย …........ 

จากการโค้ชตัวเองครั้งนี้ คุณคิดว่า ถ้าจะต้องเปลี่ยนนิสัยหนึ่งอย่างของคุณ คุณอยากจะเปลี่ยนอะไรคะ? ........... เพราะถ้าหากไม่มีนิสัยนี้แล้ว คุณจะต้องเก่งขึ้นกว่านี้แน่ๆ ….. และมีอะไรที่ขัดขวาง ที่ทำให้คุณยังไม่สามารถเปลี่ยนนิสัยนั้นได้คะ? …..
…… 

และถึงแม้ว่าคุณจะยังเปลี่ยนนิสัยนั้นได้ทันที แต่ถ้าคุณตั้งใจจริง ก็จะค่อยๆ ดีขึ้น จนกระทั่งคุณเปลี่ยนแปลงมันได้ …........ ตอนนี้ขอให้คุณมองเห็นตัวเอง ในวันที่คุณกำจัดจุดอ่อนของคุณได้แล้ว วันนั้นคุณจะมีความมั่นใจ ซึ่งความจริงแล้ว เมื่อคุณรู้แล้วว่า จะต้องทำอะไรต่อไป เพียงเท่านี้ ก็ถือว่าสำเร็จไปแล้วครึ่งหนึ่งค่ะ และเมื่อคุณได้โค้ชตัวเองบ่อยๆ ก็จะทำให้คุณรู้จักตัวเองดีขึ้น และเมื่อเรารู้จักตัวเองมากขึ้น ก็จะสามารถใช้ศักยภาพที่มีอยู่ ได้อย่างเต็มที่ค่ะ