การประชุมผ่านออนไลน์ ต้องใช้เสียงในการถ่ายทอดสิ่งที่เราพูดและนำเสนอ ดังนั้น เสียงจึงเป็นกุญแจสำคัญ ที่นำพาไปสู่ความสำเร็จ ซึ่งบทความนี้ได้แนะนำเทคนิค ที่จะทำให้คุณสามารถใช้เสียงได้ดี มีคุณภาพ ไม่ว่าตอนนี้ คุณจะมีเสียงพูดอย่างไร คุณสามารถที่จะพัฒนา ให้มีเสียงที่ดี มีคุณภาพได้ ซึ่งหลายคนอาจจะสงสัยว่า ในเมื่อกล่องเสียงแต่ละคน มีติดตัวมาตั้งแต่เกิด เราจะไม่สามารถไปเปลี่ยนแปลงมันได้ ใช่ค่ะ! กล่องเสียงเปลี่ยนแปลงไม่ได้ แต่เราเปลี่ยนวิธีออกเสียงได้ มาดูกันค่ะว่า ทำไมเราถึงทำได้ 

แพทย์หญิงลลิตา ธีระสิริ ผู้เขียนคอลัมน์ ร่างกายของเราประจำนิตยสาร “หมอชาวบ้าน” ได้อธิบายไว้ว่า เสียงพูดของเรา เกิดจากลมที่เปล่งออกมาจากปอด ผ่านอวัยวะต่างๆ ออกมา เป็นเสียงพูด อวัยวะที่ทำให้เกิดเสียงก็คือ กล่องเสียง และเมื่อเราพูด จะเปล่งลมจากปอด ผ่านหลอดลม ผ่านกล่องเสียง ภายในกล่องเสียง มีสายเสียงซึ่งขึงอยู่ตรงกลาง เมื่อลมผ่าน จะทำให้สายเสียงสั่นสะเทือน เกิดเป็นเสียงสูง ต่ำ และเมื่อลมผ่านกล่องเสียงแล้ว ก็จะกระทบคอ เพดานปาก ฟัน หรือริมฝีปาก ทำให้ออกมาเป็นเสียงพูดในที่สุด เห็นไหมคะ ถึงแม้ว่ากล่องเสียงเป็นสิ่งที่ติดตัวมาตั้งแต่กำเนิด แต่กระบวนการเปล่งเสียง เกิดจากการที่เราเป็นคนควบคุม ดังนั้น ถ้าเรารู้วิธีว่า จะทำอย่างไรให้เสียงเรามีคุณภาพ เราก็สามารถฝึกฝน ทำให้เสียงของเราดี และมีคุณภาพได้ค่ะ 

เสียงที่ดีมีคุณภาพ จะต้องเริ่มจากพื้นฐาน ที่เป็นเสียงธรรมชาติของเรา ดังนั้น คุณจะต้องยอมรับ และพอใจในเสียงธรรมชาติของคุณก่อน ไม่ว่าจะเสียงคุณจะเป็น เสียงใหญ่ เสียงเล็ก เสียงทุ้ม หรือเสียงแหบ คุณสามารถพัฒนา ให้เป็นเสียงที่ดี และมีคุณภาพได้แน่นอนค่ะ

ปัญหาในการใช้เสียง 4 ประการ

การพัฒนาเสียง ก็เหมือนกับการพัฒนาตัวเอง โดยเริ่มจาก การทำความรู้จักตัวเองก่อน ดังนั้น คุณต้องทราบก่อน ว่าความคุ้นเคยหรือรูปแบบที่คุณใช้อยู่เป็นประจำ มีอุปสรรคขัดขวางต่อการทำให้คุณมีเสียงดีและมีคุณภาพหรือไม่ จากประสบการณ์ และงานวิจัยต่างๆ ที่ผู้เขียนรวบรวมมาได้ พบว่า ปัญหาในการใช้เสียง มีด้วยกัน 4 ข้อใหญ่ๆ ค่ะ ซึ่งคุณอาจจะไม่ได้มีปัญหาตามที่จะเล่านี้ก็ได้ แต่อยากให้ใช้เป็นแนวทางก่อนค่ะ 

ปัญหาข้อแรก ก็คือ เรื่องความ ดัง-เบา ของเสียง คุณคงจะเคยได้ยินบางคนที่พูดเสียงเบา จนได้ยินไม่ชัด เมื่อเสียงเบาและเราได้ยินไม่ชัด เราก็อาจจะรู้สึกรำคาญหรือหงุดหงิด ต้องคอยเงี่ยหูฟังบ่อยๆ ในขณะที่ บางคนก็พูดเสียงดัง ในลักษณะที่ได้พูดคุยกันธรรมดา แต่เสียงเขาเหมือนตะโกนออกมาเลยค่ะ โดยที่เขาก็ไม่รู้ตัว ความจริงเสียงดังหรือเบา ก็ใช้ได้นะคะ ถ้ารู้จักเครื่องใช้อย่างเหมาะสม สำหรับคนที่พูดเสียงดัง พบว่าเขาจะไม่ได้พูดดังตลอดเวลา แต่ชอบเผลอตัวพูดเสียงดังอยู่บ่อยๆ ส่วนผู้ที่เสียงเบา ส่วนใหญ่จะพูดเสียงเบาเกือบตลอดเวลาค่ะ 

ปัญหาข้อที่ 2 คือ พูดช้า หรือเร็ว เกินไป บางครั้งก็พูดรัว เร็วจนฟังไม่รู้เรื่อง ส่วนคนที่พูดช้าไป ก็ทำให้ไม่น่าติดตาม 

ปัญหาข้อที่ 3 ได้แก่ พูดอึกอัก เอ้ออ้า ฟังแล้วอาจจะรู้สึกน่ารำคาญ หรือพูดไม่เต็มเสียง ทำให้ไม่น่าสนใจ และอีกประเภทหนึ่ง คือการพูดเค้นเสียง ได้ฟังแล้วอาจจะเครียดๆ 

ปัญหาข้อที่ 4 คือ เป็นคนที่พูดเสียงสูง แหลมปรี๊ด ฟังแล้วไม่สบายหู แสบแก้วหู ในขณะที่บางคนจะพูดแบบธรรมดา ราบเรียบ ระดับเดียวกันตั้งแต่ต้นจนจบ พูดเหมือนอ่านหนังสือ ฟังแล้วก็จะรู้สึกเบื่อๆ 

ถ้าหากว่าคุณไม่แน่ใจว่า คุณมีปัญหาตามที่บอกมาหรือเปล่า ก็สามารถบันทึกเสียงด้วยสมาร์ทโฟน แล้วนำมาเปิดฟังดูว่า เป็นอย่างไร หรืออาจจะไปขอคำแนะนำจาก ผู้ที่คุณเชื่อถือว่าเขามีความรู้มากพอที่จะให้คำแนะนำดีๆ กับคุณ ก็ได้นะคะ แต่การบันทึกเสียง นับเป็นวิธีที่ทำได้ง่าย สะดวกรวดเร็ว และสามารถทำได้ทันที 

สำหรับผู้ที่มีปัญหา ก็ไม่ได้หมายความว่า เขาจะมีปัญหาแบบนั้นตลอดนะคะ เพียงแต่ว่าเวลาที่เผลอหรือตื่นเต้น ก็มักจะมีปัญหาอย่างที่ได้กล่าวมา หรืออาจจะมีปัญหาเป็นครั้งคราว และอาจจะรู้ตัว หรือไม่รู้ตัวก็ได้ อย่างไรก็ตาม สิ่งเหล่านี้สามารถแก้ไขได้ด้วยการฝึกฝนและพัฒนา 

วิธีการแก้ปัญหา เพื่อให้มีเสียงที่ดี และมีคุณภาพ

ผู้เขียนมีประสบการณ์เมื่อครั้งที่ฝึกพูด ซึ่งแต่เดิมเป็นคนที่เผลอพูดเสียงดังบ่อยๆ และบางครั้งก็พูดรัวและเร็ว เหมือนจะรู้ตัวอยู่นะคะ แต่ก็อาจจะไม่ได้สนใจอะไรมากนัก เมื่อเริ่มฝึกพูด จึงได้มีการอัดบันทึกเสียง แล้วเปิดฟังเสียงตัวเอง ก็ตกใจว่า ทำไมเสียงเราเป็นแบบนี้? พูดเร็วเป็นช่วงๆ และบางครั้งก็เสียงดัง เหมือนตะโกนออกมาเลย ทั้งๆ ที่เราก็ไม่ได้ตั้งใจจะทำเสียงดังนะคะ เมื่อรู้ตัวว่า มีปัญหาแบบนี้ ก็ใช้วิธีอัดบันทึกเสียงตัวเอง แล้วก็ฟัง ปรับเสียงไปเรื่อยๆ จึงสามารถพัฒนา ได้เสียงที่ดีขึ้น และสำหรับทุกคน ที่อยากจะมีคุณภาพเสียงที่ดี คุณสามารถเริ่มต้นด้วยการบันทึกเสียงด้วยสมาร์ทโฟน แล้วเปิดฟังเสียงตัวเองค่ะว่า ชอบหรือไม่ชอบอย่างไร เราสามารถวิเคราะห์ตัวเองได้ค่ะ แต่ถ้าคุณมีใครที่เขาสามารถจะแนะนำคุณได้ คุณก็ลองให้เขาแนะนำดูก็ได้นะคะ ว่าคุณพูดเร็วหรือช้าเกินไป เสียงสูงหรือเสียงต่ำ หรืออื่นๆ เพื่อทำให้คุณสามารถพัฒนาให้มีเสียงที่ดี มีคุณภาพได้ 

หลังจากที่คุณได้รับคำแนะนำ และค้นพบว่าจะต้องปรับปรุงพัฒนาวิธีออกเสียงอย่างไรบ้าง คุณก็สามารถฝึกฝนต่อไป โดยใช้วิธีการพูดใหม่ และบันทึกเสียง แล้วก็ฟังเสียงตัวเอง ปรับเปลี่ยนไปเรื่อยๆ คุณอาจจะบันทึกเสียงตัวเอง ด้วยการอ่านหนังสือที่มีบทสนทนา นั่นก็เป็นรูปแบบหนึ่ง ที่สามารถนำมาฝึก เพื่อใช้พัฒนาเสียงได้ค่ะ 

เนื่องจากว่าการใช้เสียงของเรา เป็นสิ่งที่เราคุ้นเคยมานานแล้ว ดังนั้น การปรับเปลี่ยน จึงต้องมีความตั้งใจจริง ที่จะไม่เผลอตัว พูดด้วยรูปแบบเดิมๆ ที่เราคุ้นเคย แต่ถึงจะมีหลุดไปบ้าง แต่อย่างไรก็ตาม เราจะออกเสียงได้ดีขึ้นค่ะ เพราะเมื่อรู้ตัว และเริ่มระวังตัวมากขึ้น เราก็จะมีการพัฒนาการดีขึ้นเรื่อยๆ 

เป้าหมายของเสียงที่ดี มีคุณภาพ  
ก่อนที่เราจะทำให้เสียงดี มีคุณภาพได้ ผู้เขียนอยากจะให้ทำความเข้าใจกันก่อนค่ะว่า เสียงดี มีคุณภาพคือเสียงอย่างไร การใช้เสียงดี มีคุณภาพ คือ สามารถสื่อถึงสิ่งที่พูดออกไป ได้ตรงตามความหมาย ตามอารมณ์ และความรู้สึกของคำพูดนั้นๆ และการที่เราจะมีเสียงที่ดี มีคุณภาพ จะต้องใช้เสียงที่เป็นธรรมชาติ และพูดด้วยความมั่นใจ เพราะคำพูดโดยใช้เสียงธรรมชาติ เป็นการสะท้อนตัวตนของผู้พูด รวมทั้งแสดงออกถึงความจริงใจ แสดงออกถึงมิตรภาพที่มอบให้ และการพูดด้วยความมั่นใจ จะทำให้เสียงของเรามีพลัง เข้มแข็ง และน่าเชื่อถือ 

และสุดท้าย ตอนนี้เราได้รู้ถึงปัญหาที่ทำให้เสียงไม่ดี และมีแนวทางที่จะวิเคราะห์ตัวเอง พร้อมกับวิธีฝึกฝน และพัฒนาได้ ในกรณีที่เสียงเรายังมีอุปสรรคหรือมีปัญหา ไม่ต้องกังวลใจค่ะ ไม่ว่าคุณจะเสียงแหบ เสียงทุ้ม เสียงใหญ่ เสียงเล็ก แค่ขอให้ใช้เสียงธรรมชาติ และพูดด้วยความมั่นใจ คุณก็สามารถพัฒนา ให้มีเสียงที่ดี และมีคุณภาพได้ค่ะ